Gazetari, mësuesi dhe poeti matjan Fatmir Neli vjen para dashamirësve të poezisë me vëllimin e tretë poetik, që befason që në titull, “Pakt me kryedjallin”. Poeti Neli, njëherazi sekretar i Klubit letrar “Pjetër Budi - Mat”, vjen në prag të festave të fundvitit me këtë dhuratë poetike për letërsinë dhe lexuesin e saj. Librin “Pakt me kryedjallin” ai e ka konceptuar të ndarë në pesë cikle poezish me kryetituj; Marshi i shekullit të ri, Mësime jo bla-bla-bla, Haraçet e marra, Për ty dhe Shpresë. Si në jetë edhe në të katër botimet e tij letrare bashkëpunëtore në kurimin e librave artistikë të poetit Fatmir Neli është bashkëshortja e tij, mësuesja e gjuhës dhe letërsisë shqipe, Qamile Neli që edhe në vëllimin poetik “Pakt me kryedjallin” është redaktore dhe korrektore letrare e librit. Recensent është poeti Hamdi Hysuka, ndërsa kujdesi grafik është bërë nga Dentila Tafa Garipi. Vëllimin e tretë poetik autori ua kushton dy fëmijëve të tij Aron dhe Nora.
---------------------------------------
VETËM DY MINUTA LIRI
---------------------------------------
“Njeriu lind i lirë, ndërsa tërë jetën është në pranga” - Ruso
Linda për të qenë i lirë…
Por vetëm dy minuta shijova
aromën e saj të dlirë.
Jo në mitrën e nënës,
pasi kordoni i trëndafiltë
më mbante pazgjidhshmërisht të lidhur…
Vetëm kur më çliruan prej tij
dhe gjyshja brohoriti-Djalë!
Përjetova dy minuta liri,
sa për t’u thënë ajo fjalë.
Por ama vetëm dy minuta…
Pastaj në djepe më lidhën,
më tundën, më shkundën,
nëpër shpërngënj më futën.
Në liri vetëm dy minuta…
Kordonë të tjerë në jetë
të zinj, të bardhë…
Me dhe pa ngjyrë,
më lidhën edhe më fort,
ma daltuan të engjëlltën fytyrë.
© Fatmir Neli
-------------------------------
LOTI I NJË FËMIJE
-------------------------------
“Të gjitha idealet e botës nuk vlejnë sa lotët e një fëmije.” - Dostojevski
Loti i një fëmije
është më i frikshëm
se rrufeja në qiell të hapur.
Loti i një fëmije
është më i rëndë
se fjala dorabesë e kapur.
Loti i një fëmije
është më përvëlueshëm
se gazrat në kurorë të diellit.
Loti i një fëmije
është më kumbueshëm
se sa vetë himni i ferrit.
As të gjitha pasuritë,
që botën mund ta blejnë,
sa lotët e një fëmije
më besoni; jo nuk vlejnë!
© Fatmir Neli
--------------------
MOS GUXO!
--------------------
Ma vodhe shikimin
pa mi parë sytë,
gabove!
Ma vodhe emrin
pa më pyetur kush jam,
sërish gabove!
Ma vodhe këngën
pa ma dëgjuar melodinë,
dështove!
Ma vodhe buzëqeshjen
pa ditur kush ma fal,
sërish dështove!
Ma vodhe imazhin
pa më njohur genet,
blasfemove!
Ma vodhe të kaluarën
pa më qëmtuar historinë,
sërish blasfemove!
Ndoshta një ditë edhe frymën
ti hajdut humanoid do të tentosh,
por për minutin, nesmërinë
as mos të guxosh!
© Fatmir Neli
---------------
PROVO
---------------
Në do të provosh një metal
në është puro safi ar,
merre e vëre në zjarr.
Një grua në do ta provosh
nëse ia vlen ndonjë grosh’,
merre e jepi florinj me kosh.
Një burrë të martuar e provo
kur ndër lulka të bukura e harbo,
largohet, apo harrohet ndër to?!
© Fatmir Neli
-------------------------------------------
UNË E NJOH NJË MAGJISTAR
-------------------------------------------
Unë e njoh një magjistar,
më të madhin në botë,
është ai që me vetë Zotin
shkojnë e vijnë si dy shokë.
Ai dhe globin rrotullon
në majë të penës së tij,
dhe me yllin më të largët
jep e merr dashuri.
Ai gjethet e vjeshtës
i shndërron në flutura,
fshatarkat te burimi
në zana të bukura.
Ai përroin e fjetur
e bën lum mbretëror,
pastaj me Hënën e kuqe
e sheh të vërë kurorë.
Ai në një lot mbyt detin,
me frymë çon një muson,
për të pafajshëm që vriten,
ngre popuj në revolucion.
Ai në buzët e të dashurës
ndërton një perandori,
ndonëse nuk është i pasur,
(kjo mos t’ju duket çudi),
kur nuk flet me Zotin
flet me një gotë raki,
pastaj ecën fluturimthi
dhe mes heshtjes së vet
bën nga hiçi të shpërthejë
në çast një koncert…
Unë e njoh këtë magjistar,
e ka emrin POET.
© Fatmir Neli
------------------
NJË PIKË
------------------
Një pikë turpi
është pasuri,
një pikë bojë
mbyll një fjali,
një pikë muzikore
sjell qetësi,
një pikë loti
mëkat në fëmi,
një pikë sedër
të bën Njeri.
© Fatmir Neli
--------------
NOTOJ
--------------
Në detin Adriatik të Shqipërisë,
në plazhin e virgjër të Velipojës,
notoj në shpinë me sytë nga qielli,
kundroj paanësinë blu të kupolës.
Unë - atom në trup të gjithësisë,
një organel qelizor për Tokën,
si dëshmi se jam i gjallë e lëviz,
vazhdoj të notoj me tërë forcën.
Notoj, bëj dallgë të mëdha,
me muskuj çliroj energji.
Ndoshta natyra më ka caktuar
të jem në jetë një mitokondri.
Të falem o mëmë e gjithësisë,
që më jep frymë e më jep jetë,
dhe mua shqiptarit të zakontë,
që vijoj të dallgëzoj në këtë det…
© Fatmir Neli
---------------------------
NUK KAM KOHË
---------------------------
Më mungon koha.
Nuk kam kohë t’i jap vajzës
të njëqindtin përqafim,
nuk kam kohë t’i jap djalit
të ditës këshillim,
nuk kam kohë t’i jap gruas
puthjen sekrete,
nuk kam kohë as mjekrës sime
t’i jap një qethje.
Nuk kam kohë t’i ndërroj çatisë
tjegullën e thyer,
nuk kam kohë arës së djerrë
plisin për t’ia kthyer,
nuk kam kohë prindërit e mi
t’i vizitoj një të dielë,
nuk kam kohë me miq të vjetër
ta çoj një gotë verë…
Kuçedra rutinë
po m’i xhiron minutat bosh.
Kujt i ka tepruar koha
të më japë pak kohë borxh?!
© Fatmir Neli
-----------------------------
KUR JEMI BASHKË
-----------------------------
Kur jemi bashkë ne të dy,
skenë na bëhen retë mbi qiell,
në sfondin e artë të Hënës Blu,
na shndrit i madhi Diell.
Ç’spektatorë që kemi;
yje me miliona,
ata ndizen e shuhen
veç nga puthjet tona.
© Fatmir Neli
---------------------
SI ENGJËLL
--------------------
Ime bijë
si engjëll;
flet si engjëll,
dëgjon si engjëll,
vishet si engjëll,
mendon si engjëll,
këndon si engjëll,
vallëzon si engjëll,
dashuron si engjëll…
Dhe unë
mrekullohem.
Dhe unë
trishtohem;
në këtë botë
të mbushur me djaj,
si do t’i vejë halli
sime bije pastaj?!
Por, po qe nevoja
dhe kokën time do ta vë,
si pakt me Kryedjallin,
vetëm engjëllimin e sime bije
djajtë mos ta ndalin!
© Fatmir Neli
-----------------------------------------
PËR TIM BIR NË GJERMANI
-----------------------------------------
Para 75 vitesh
gjermani armik,
tani i përgjërohem,
i falem si mik.
Qëkur im bir
emigroi në Gjermani,
dheu i huaj i është bërë
si e dyta shtëpi.
Dhe pse para 75 vitesh
Gjermanisë i vumë pushkë,
tani i lutem që djalin
askush të mos ma ngucë.
Se po ma prekët djalin
qoftë sa një flok dëbore,
tre milionë shqiptarë nisin
Luftën e Tretë Botërore!
© Fatmir Neli
--------------------------
TAPA SHPRESË
--------------------------
“Të shpresuarit në zemrën e njeriut ngjan me tapën në ujë. Ndonjëherë mund ta shtypim deri në fund, por gjithmonë del në sipërfaqe.” - Dyma i Riu
Tapën kur e panë në lundrim
mbi ujë, për shtatë palë qejfe,
zilia si vullkan shpërtheu
duke i ngritur kurthe e leqe.
E kredhën poshtë në fund të detit;
-E mbytëm tapën, thanë, për besë!
Por tapa sërish mbi ujë ua ktheu:
-Kurrë nuk mbytet tapa-shpresë!
© Fatmir Neli
----------------------------------------
KUJT IA DHASHË DORËN?!
----------------------------------------
Në atë sallë të mbushur plot e përplot
kujt nuk ia dhashë dorën sot;
Titullarëve, deputetëve,
mjekëve, poetëve …
Por nuk e di dorën
a ua dhashë NJERËZVE …?!
© Fatmir Neli
-----------------------------
SA PAK REALITET
-----------------------------
Sa pak realitet,
sa shumë iluzione,
tani edhe në 4D,
syrin ngado vret!
Sa shumë piktura
në fasada të vjetëruara.
Sa përshtypje të gabuara,
sa pritshmëri të dubluara.
Sa zemra të thyera,
sa ëndrra pa realitet…!
Diçka njerëzimit
i ka humbur rrugës,
që në shekullin e 16-të.
O ju më të guximshmit, ku jeni?!
Merrni qiririn e Diogjenit në dorë
besimin e humbur të gjeni,
para se bota të bëhet horë!
© Fatmir Neli
----------------------------------------
KUJDES ME ENËN O NJERI!
----------------------------------------
Në jetë gjithkujt i jepet
ena, vaji, uji dhe fitili,
lum ai që i di sekretet
të bëjë dritë më së miri.
Nëse enën e mbush me vaj
dhe vendos fitilin në të,
“vaj” do të të shkojë jeta pastaj,
dritë do të bësh përgjithnjë.
Po qe se enën e mbush me ujë
e fitilin të ndezësh do të provosh,
do t’i çosh ditët mes territ në kujë,
kurrë dritë në jetë s’do të shikosh.
Nëse bën bashkë ujë e vaj,
dhe po t’u ndez fitili si me magji,
do të fitosh vetëm tymnajë…
Ndaj, kujdes me enën o Njeri!
© Fatmir Neli
-------------------------
GJEL KOKOSHI
-------------------------
Gjel kokoshi në avion
stuardesët kërcënon;
-Shpejt më sillni një gotë raki,
se e bëra këtu lesh e li!
Me të shpejtë një stuardese
i sjell raki edhe meze.
Pinguini që kish një orë
porositur një tas dëborë,
tha me vete: -Kjo qenka punë,
po grindem njëherë edhe unë.
-Shpejt këtu, -tha, porosinë time,
se do bëj namin, do bëj krime…!
Pa mbaruar fjalë i gjori,
e pa veten jashtë avioni.
Atje lart në hapësirën bosh,
bashkë me gjelin kokorosh.
Tek po bënin ca rrotullime,
e çukiti gjeli pas shpine;
-Dëgjo shoku im, Pinguin,
më duket se veprove gabim,
Kur s’ke krahë të fluturosh,
mos u hiq kurrë kodosh!
© Fatmir Neli
------------------------------
DASHURI NË KUTI
------------------------------
I kishin sjellë dhurata një dyzinë
10-vjeçares Hana për ditëlindje,
por fytyra e saj motër kish’ mërzinë,
thellë në zemër ndjente dhimbje.
Babai i Hanës mërguar që pesë vite,
pesë dete kapluar në dhè të huaj,
vogëlushja të kthehej mezi e priste,
ndonëse ditët i bëheshin muaj.
Ja dhe sot për ditëlindjen e Hanës
shtëpia i qenka mbushur plot,
por vogëlushja, strukur pranë nënës,
pa babanë nuk e feston dot.
Për Hanën e zverdhur si limoni
ia behën në çast dhe ca kllounë,
që mezi mbanin një kuti kartoni,
kush e di ç’u hynte në punë…?!
Kur ora te 12-ta përqafoi akrepat,
kllounët ftuan Hanën të çelte kutinë.
Teksa me gishtëzat po griste cepat,
aty ishte babi…Hana preku lumturinë.
U hap kutia, shpërtheu magjia,
Hana tërë mallin shkrehu në lot,
as kurbeti, as largësia,
nga zemra babin s’ia shkëputën dot.
Kulmoi festa, u ngjiz alegria,
zemra e Hanës brofte përpjetë,
në krahët e babit si zog e bija
festonte e lumtur ditëlindjen e 10-të.
© Fatmir Neli
--------------
PËR TY
--------------
Do t’marr pasqyrat e Arkimedit
të shkrij akullin në shpirtin tënd,
do t’rikthej bibliotekën Aleksandrisë
të të josh me fjalët më me mend.
Me violinën e Stradivarit
do të t’këndoj një serenatë,
me yllin 5-cepësh të Venusit
do të t’bëj një unazë të artë.
Për ty dhe një sonatë do t’ekzekutoj
si Paganini, pa partiturë,
do t’marr shpatën e Skënderbeut
gjithë djemtë sqimëtarë t’i hedh nën urë.
Kam lexuar dhe Orakullin e Greqisë
vetëm të më bëhesh e dashura ime,
Rubairat e Khajamit do të t’recitoj,
kur të vijë puna për çaste intime.
© Fatmir Neli
© Fatmir Neli
Blogu : Dars (Klos), Mat - Albania